Kluski szare (żelazne) – polski klasyk
Żelazne kluski, zwane też szarymi lub stalowymi, to proste, sycące kluski z surowych ziemniaków. Połączenie surowych i ugotowanych ziemniaków, mąki, jajka i skrobi daje zwartą masę, gotowaną 5–7 minut i podawaną z okrasą – idealne na szybki i pełnowartościowy obiad.
Tradycyjne kluski ze startych ziemniaków
Tradycja żelaznych klusek pochodzi z Łódzkiego i Wielkopolski – nazywane są "czarnymi" lub "stalowymi" ze względu na charakterystyczny szary kolor uzyskany ze starcia surowych ziemniaków i utleniania skrobi . Ziemniaki mączyste (takie jak jutrzenka, bryza) należy zetrzeć na drobno, odcisnąć wodę i zebrać skrobię — bogatą w węglowodany uspójniającą masę. Do masy dodaje się mąkę pszenną lub skrobię ziemniaczaną, jajko i sól, by uzyskać konsystencję umożliwiającą wykładanie łyżką na wrzątek.
Kluski gotuje się w osolonej wodzie (czasem z dodatkiem oleju, by się nie zlepiły) 5–7 min po wypłynięciu. Podawane są najczęściej z podsmażoną cebulką i skwarkami z boczku, choć można podać je także z bigosem, kiszoną kapustą czy wędzonym łososiem dla wersji bezmięsnej.
Składniki dla 5 porcji:
- Ziemniaki późne - 1000 g
- Mąka pszenna typ 550 - 130 g (1 szklanka)
- Skrobia ziemniaczana (mąka ziemniaczana) - 15 g (3 łyżeczki)
- Jajko - 1 szt.
- Sól - 5 g (1 łyżeczka)
- Przyprawy - sól
Przepis krok po kroku
- Ziemniaki obierz, umyj i zetrzyj na tarce. Odciśnij nadmiar wody.
- Dodaj pozostałe składniki i dokładnie wymieszaj.
- W garnku zagotuj wodę z niewielką ilością soli.
- Do gotującej się wody dodawaj łyżką porcje ciasta. Klusek nie trzeba wcześniej formować, dodawaj ciasto prosto z łyżki.
- Gotuj kluski ok. 4-5 minut od wypłynięcia na powierzchnię i delikatnie wyławiaj łyżką cedzakową.
- Podawaj ze skwarkami, cebulką, śmietaną lub np. gulaszem.
Szare kluski – comfort food z cebulką
Żelazne kluski to ziemniaczane specjały – proste, tanie, sycące i historycznie wpisane w kuchnię regionów centralnej Polski. Ich charakterystyczny szary kolor powstaje dzięki utlenianiu surowych ziemniaków, a zwarte ciasto pozwala na łatwe wykładanie łyżką do gotującej wody. W ciągu 30–35 minut możesz podać pyszny, pełen smaku i tradycji dodatek obiadowy lub samodzielne danie z okrasą, lub kwaśną kapustą.
Autor: Aleksandra Dziura - magister dietetyki, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, propagator zdrowego żywienia Warszawski Uniwersytet Medyczny